Tips voor huishouden bij Huntington
Door de ziekte van Huntington kunnen huishoudelijke taken zoals boodschappen doen, koken, wassen en stofzuigen steeds meer energie kosten. Door de cognitieve verandering kan ook het plannen, organiseren en besluiten nemen bij huishoudelijke taken steeds lastiger worden. Tips en hulpmiddelen bij huishoudelijke activiteiten ondersteunen uw zelfstandigheid.
Laatst bijgewerkt op: 05-08-2024
Huishouden
Routine in huishoudelijke taken
Schakel al in een vroeg stadium een ergotherapeut in, deze kan u advies geven over plannen en organiseren van uw huishouden. Een vaste routine geeft u houvast om de huishoudelijke taken zelfstandig te blijven doen. U kunt zelf maatregelen nemen, denk hierbij aan:
- Ruim kamers op en verwijder onnodig meubilair, zodat het huis en de kamers eenvoudiger schoon te houden zijn. Ook vermindert een ruime opstelling van meubels val en struikelgevaar.
- Heeft uw huis meerdere verdiepingen? Plaats dan schoonmaakbenodigdheden op iedere verdieping, dit voorkomt extra heen en weer lopen.
- Verdeel de taken van het huishouden over de week, maak een schema, en doe niet alles op één dag. U kunt ook de grotere taken opsplitsen in kleinere deeltaken. Bent u handig met de telefoon? Dan kunt u ook meldingen instellen, zodat u eraan herinnerd wordt welke taak op het programma staat voor die dag.
- Kunnen andere gezinsleden of mensen in uw netwerk taken misschien overnemen? U kunt ook een betaalde huishoudelijke hulp inschakelen, eventueel via de Gemeente. Zo heeft u meer energie voor andere activiteiten en went u aan hulp in huis.
Boodschappen doen
Om zelfstandig naar de winkels te gaan om boodschappen te doen kunt u met de volgende tips deze taak voor uzelf minder zwaar maken:
- Gebruik een boodschappenlijstje, u heeft op papier of in de app staan wat u precies nodig heeft. Misschien zelfs op volgorde van uw route door de winkel. U hoeft niet bang te zijn dat u iets vergeet.
- Winkel in een voor u bekende en vertrouwde winkel. U weet ongeveer waar alles staat en u kent het personeel en zij kennen u. Dan is de drempel om hulp te vragen minder hoog.
- Winkel op rustigere tijden van de dag om afleiding te verminderen.
- Kies voor kleinere winkels, omdat grote supermarkten vaak lawaaierig, fel verlicht, afleidend en verwarrend kunnen zijn.
- U kunt boodschappen doen over de week verspreiden, niet alles in één keer.
- Een boodschappenkarretje voortduwen kan u energie kosten, maar biedt wel weer ondersteuning bij het lopen. Dit in tegenstelling tot een winkelmandje wat u ook moet dragen.
- Als u op loopafstand woont kunt u vragen of u het boodschappenkarretje mee naar huis mag nemen. Maar u kunt natuurlijk ook de boodschappen verdelen over twee tassen, een rugzak nemen of uw eigen boodschappenwagentje gebruiken.
- Tegenwoordig betalen we meestal met een bankpas of via de mobiele telefoon. Munten en bankbiljetten zijn wat lastiger in gebruik. Maar een ruime portemonnee kan hiervoor van meerwaarde zijn.
Lukt het een dag niet om zelfstandig naar de winkel te gaan voor boodschappen? Schakel bekenden, buren of een boodschappenbezorgdienst in. Als u bekend bent met internet, kunt u dit ook online regelen.
Koken
Om het uzelf bij het koken zo makkelijk mogelijk te maken kunt u zorgen dat de spullen die u het meest gebruikt of nodig heeft eenvoudig te pakken zijn. U kunt hier bij het indelen van uw keukenkasten rekening mee houden. Zelfde kastje en op steeds dezelfde plek, bieden houvast en maken het koken minder inspannend. Maar de keukenkasten ook niet te vol, dat is goed voor het overzicht. Andere maatregelen die u bij koken ondersteunen:
- Kies eenvoudige gerechten. Voorgesneden groenten en geschilde aardappelen scheelt u energie van het schillen. Heeft u een dag geen zin of weinig energie dan kunt u kant-en-klaar maaltijden gebruiken of eten thuis laten bezorgen.
- Maak en gebruik een stappenplan. Zet voor het koken alle spullen binnen handbereik op het aanrecht en bereid de stappen en handelingen die u gaat doen voor. U kunt deze handelingen ook over de dag verdelen of zittend uitvoeren.
- Onbreekbaar serviesgoed is fijn als er ‘te vaak’ ongelukjes zijn en scherven opgeruimd moeten worden.
- Gebruik een afgietdeksel of vergiet. U kunt ook in een kookmandje of frituurmandje koken, u hoeft dan geen pannen af te gieten. Gebruikt u pannen? Zet deze dan op de 2 achterste pitten. En plaats de steel van de pan van u af, dit voorkomt omstoten.
- Waterkokers kunnen gevaarlijk zijn bij een bewegingsstoornis. Gebruik een kantelbare waterkoker, draadloze waterkoker of een één kops heetwaterdispenser. Om ongelukken te voorkomen tijdens het lopen met een kop thee kunt u bekers en mokken gebruiken met deksels.
- Antislipmatten voorkomen dat borden wegglijden.
- Met potopeners, allesopeners en elektrische blikopeners kunt u uzelf veel energie besparen.
- Bij afvalscheiding van groente en fruit bijvoorbeeld kunt u ervoor kiezen om dagelijks naar de container te lopen. Dit is minder zwaar per keer.
- Gebruik timers als u een gas- of elektrisch fornuis gebruikt om aanbranden van het eten te voorkomen en het brandrisico te verminderen.
Misschien is het te overwegen om ook in de keuken zelf aanpassingen te doen. Denk hierbij aan:
- Een mengkraan of thermostaatkraan met een ‘slot’ boven de 38 graden.
- Een magnetron, koken met speciale magnetronschalen verkort de tijd van het koken. Het tillen is minder zwaar en het gas kan niet vergeten worden.
- Als u tijdig overschakelt naar een inductiekookplaat voor de veiligheid, kunt u zichzelf deze manier van koken nog aanleren. Er zijn speciale siliconenmatten voor deze kookplaten te koop, daarmee voorkomt u dat de pannen gaan schuiven.
- Rookmelders zijn verplicht. Zorg dat deze werken en plaats een koolmonoxidemelder bij gasapparaten.
Let op bij het aanschaffen van nieuwe apparaten of materialen dat u het gebruik ervan nog kunt aanleren.
Wassen en stofzuigen
Ook hierbij helpt het als u een routine inbouwt. Misschien kunt een bepaalde dag of dagen in de week voor de was kiezen. Of de ene dag de huiskamer stofzuigen en de andere dag de 1ste verdieping en de slaapkamer. Wat tips die u kunnen helpen:
- Gebruik wasmiddel strips of (af)wasmiddeltabletten. U heeft dan de juiste hoeveelheid voor de was en afwas. Ook de hoeveelheid afval vermindert hierdoor. De alles-in-een variant heeft hierbij de voorkeur.
- Houd rekening met uw energie, misschien werkt het voor u om kleine (af)wasjes te doen en deze dan ook te kunnen opbergen of ophangen. Misschien draait u een grote was en wordt deze door iemand anders opgehangen, eraf gehaald en eventueel gestreken.
- Bij het vervangen van de wasmachine, kies een model met de grootste trommel en de meest economische, omdat de was toeneemt gedurende de ziekte van Huntington.
- Gebruik een draadloze stofzuiger of swiffer als stofzuigen zwaar wordt. Ook kan het helpen om op iedere verdieping een stofzuiger paraat te hebben.
Bron
Deze pagina is gemaakt in samenwerking met ergotherapeuten van Huntington Kennisnetwerk Nederland.