Tips bij de was doen

Was verzamelen en sorteren 

• Er zijn verschillende soorten wasmanden te koop, zowel voor het verzamelen van vuile was als het vervoeren van gewassen was. Ze variëren in hoogte, grootte en gewicht. Kijk welke soort wasmand het beste bij uw situatie past. Als u uw was alleen op dezelfde verdieping hoeft te vervoeren, dan kan een wasmand op wielen handig zijn.  
• Als u moeite hebt om uw wasmand of wasbox te tillen, kijk dan of u de was in een tas kunt doen en zo de was van de wasmand naar de machine kunt vervoeren. Er bestaan ook wasmanden met draaghengsels. Hebt u uw (beide) handen nodig bij het traplopen, zorg dan dat u de tas kunt omhangen (cross body of rugzak). Of ga de trap zittend op en af met de was (liefst in een tas of bak) op schoot.  
• Staat uw wasmachine op een lagere verdieping, dan kunt u de vuile was ook naar beneden gooien. Zorg er dan wel voor dat de was niet op de trap terechtkomt en u de kans loopt erover te vallen. Het is vaak handiger om de was in een tas te verzamelen die u kunt dichtmaken/-knopen; die rolt makkelijker naar beneden en blijft minder snel op de trap hangen.  
• Bedenk of het punt waar u de was verzamelt handig voor u is. Is het handiger om de was in de wasbox te doen op de plek waar u de kleren uittrekt (slaapkamer, badkamer) of om de was te verzamelen in de buurt van de wasmachine? In het laatste geval moet u spullen vaker meenemen, maar kan het zijn dat de hoeveelheden veel kleiner zijn en u de was daardoor beter kunt vervoeren. 
• Sorteer de was al op voorhand uit op kleur, soort of te wassen temperatuur. Er zijn hiervoor speciale wasmanden te koop. U kunt hiervoor ook waszakken gebruiken die u aan de muur hangt. U ziet zo sneller of u al voldoende was heeft verzameld om een was te draaien. Door manden, bakken of zakken aan de muur te hangen, loopt u ook minder kans om te struikelen over hoopjes vuile was of erdoor gehinderd te worden bij het rolstoel rijden. 

Was in en uit de wasmachine of droger

• Kunt u lastig bukken en goed opstaan van een lage hoogte? Ga op de grond of op een laag krukje recht voor de machine zitten; u kunt met een rechte rug en symmetrische houding (twee armen) de was in de machine doen en eruit halen. U kunt er ook voor kiezen om de wasmachine en eventueel uw wasmand op een verhoging te zetten.  
• Zorg dat de afstand tussen wasmachine, droger of de plek waar u de was gaat drogen zo klein mogelijk is.  
• Vervoer de (natte) was altijd in een wasmand, klapkrat of tas. Bekijk wat u makkelijk kunt vasthouden en hoe u zich het makkelijkst kunt verplaatsen. Kunt u maar één hand gebruiken omdat u eenhandig bent of met een stok of kruk loopt, kies dan voor een mand met hengsel of een tas die u met één hand kunt vasthouden of met uw onderarm kunt dragen. Shoppers kunt u openhouden door een plastic placemat op de bodem te leggen of één hengsel ergens aan vast te hangen (haak, knop, klink).  
• Kunt u de kleding niet helemaal uit de trommel halen, gebruik dan een stok met haakje of helping hand om uw bereik te vergroten. Deze kunt u met een klittenband of elastiek aan uw hand vastzetten.
• Hebt u geen handen ter beschikking of is tillen te zwaar en moet u de was op dezelfde etage verplaatsen, zet de mand of tas dan op een verrijdbaar onderstel, rollator of stoel met wielen. Vervoer de was op schoot als u rolstoel rijdt. 
• Zet een wasmand, vouwkrat of tas voor de opening en trek de natte was uit de machine en laat het direct in de wasmand vallen. Ga door uw hurken, zit in knielhouding (met één voet en één knie op de grond) of zit op een krukje of op de grond terwijl u de was uit de machine trekt. Trek kledingstuk voor kledingstuk uit de machine. Zo voorkomt u dat de in elkaar gedraaide was te zwaar is om naar buiten te trekken. U kunt de wasmachine of droger ook hoger plaatsen (zie belangrijk om te weten onderaan deze pagina).  
  Staat u voorovergebogen? Steun met een arm op uw knie of op de machine om uw rug tijdens de voorovergebogen houding te ondersteunen.  
• Zet de wasmand eventueel iets hoger, zodat u minder hoeft te bukken om hem op te tillen. Zorg dat de bovenrand van de wasmand ongeveer gelijk is aan de onderzijde van de opening in wasmachine of droger; u kunt de was er dan meer horizontaal uittrekken en hoeft minder te tillen. Er zijn ook wasmanden op pootjes te koop.  
• Pas een standaard wasmand eventueel aan met een draagband, die u over uw schouder kunt doen om eenhandig te tillen. Of kies voor een mand met beugel, wasteiltje met hengsels of boodschappenmandje met hengsels; u kunt deze tillen door hem over uw onderarm te haken.  
• Hebt u arm-, pols- of handklachten? Voorkom het uitslaan van de was om de kreukels te verminderen. Laat de was niet te lang na het wassen in de machine zitten en koop kreukvrije kleding. Er zijn mensen die de was opnieuw kort voorspoelen en kort laten centrifugeren voordat ze deze ophangen. Zij geven aan dat de was dan minder kreukels heeft en ze minder geneigd zijn om de was uit te slaan. Door extra te centrifugeren, komt de was ook droger uit de machine. Zo is elk kledingstuk net wat lichter, omdat het minder water bevat. Bovendien is het eerder droog. 

Handwas doen  

Kwetsbare materialen zoals wol of lingerie zijn voorzien van het label: handwas. Maar veel wasmachines hebben speciale programma’s voor wol of fijne was. Ook zijn er steeds meer wollen materialen te koop die in de wasmachine gewassen kunnen worden. Let hier bij de aanschaf al op. Gebruik eventueel textielzakjes om het kledingstuk te beschermen als u het met andere kleding wast. Wilt u wel de was met de hand doen? 

• Bekijk waar u dit het eenvoudigst is. Gaat dit handiger in de gootsteen? U heeft dan meer ruimte naast de gootsteen. Of werkt het handiger in de wastafel, omdat u daar makkelijker bij kunt zitten of de afstand tot de wasmachine en centrifuge kleiner is? 
• Knijp rustig in de was en voorkomt krachtig wrijven of optillen uit het water. Dit kan belastend zijn voor uw handen of armen.   
• Knijp het overtollige vocht uit het wasgoed en beperk krachtig wringen als u hand- en polsklachten heeft. Kijk hiervoor op onze pagina: tips bij wringen.  
• Kies ervoor om de handwas met de wasmachine of centrifuge te drogen in plaats van deze handmatig droog te wringen. Vervoer de was met een teiltje of emmertje naar de wasmachine of centrifuge. Zorg dat u het teiltje goed kunt vasthouden of steun het teiltje op uw onderarm(en). Er zijn in (camping- of buitensport)winkels teiltjes met hengsel te koop die u goed (eenhandig) kunt tillen.  
• Wilt u geen wasmachine of centrifuge gebruiken? Maak het wasgoed dan droog door het strak in een groot badlaken te rollen.  

Belangrijk om te weten  

• Denk na over de plek van de wasmachine. Is het handig als hij beneden of boven staat? Denk daarbij ook aan de plek waar u uw was wil drogen. Kunnen wasmachine en droger dicht bij elkaar worden geplaatst? Wilt u uw was aan de lijn of wasrek drogen, machinaal met een droger of liever aan de lucht? Wilt u uw was binnen of buiten drogen? Kunt u deze plekken goed bereiken? Staan de wasmachine/droger voor u op de goede hoogte? Heeft u een voorlader of bovenlader en is dat handig voor u? Waar zet u het wasmiddel? 
• Kunt u de machines goed openen als u een slechte handfunctie heeft? Een revalidatietechnicus kan een specifiek hulpmiddel maken waarmee u de machine zelf kunt openen. Of overweeg om een nieuwe aan te schaffen. 
• Misschien kunt u bepaalde onderdelen van de taken niet zelf, terwijl andere wel prima lukken. Bedenk of u hulp kunt gebruiken van uw partner, huisgenoot of bijvoorbeeld een huishoudelijke hulp. Maak afspraken met uw omgeving over welke taken u zelf kunt uitvoeren. Plan de taken wijs, zodat u op het juiste moment de juiste hulp hebt.  
• Natte was kan best even in de machine blijven en hoeft niet direct opgehangen te worden. U maakt het uzelf wel makkelijker als u de was niet te lang na de wasbeurt in de machine laat zitten. De kans op kreukels is dan kleiner; zo hoeft u minder te strijken of wordt het vouwen makkelijker. Te lang natte was in de machine laten zitten kan ‘het weer’ en schimmelvorming in de kleding veroorzaken.   
• Kijk ook bij de aanschaf van nieuwe apparaten welke voor u handig te bedienen zijn. De Consumentenbond test regelmatig wasmachines en drogers. Ga naar een ‘fysieke’ winkel om de machines uit te proberen en vergelijken om te kijken of ze daadwerkelijk geschikt voor u zijn. 
• Neem bij de aanschaf ook de volgende overwegingen mee: Lukt het om de knoppen in te drukken, het deurtje te openen? Kan de draairichting van de deur makkelijk veranderd worden als hij de verkeerde kant op draait of heeft u de keuze tussen een rechts- of linksdraaiende deur? Wilt u een voorlader of bovenlader? Bij een bovenlader hoeft u minder te bukken en in een gedraaide houding te werken. U heeft dan wel een redelijke handvaardigheid nodig om de trommel te draaien en openen en u moet de was meer met uw handen vastpakken en optillen om deze eruit te halen. Een bovenlader zal voor een rolstoelgebruiker veel lastiger zijn, omdat de ingang tot de trommel te hoog is. Voorladers zijn makkelijker te stapelen en/of op een verhoging te zetten. Verhogers zijn te koop, maar u kunt deze ook zelf op maat (laten) maken. Zorg dat de verhoger onderrijdbaar is (ruimte voor de voetsteunen en voetplaten) Als u de ruimte heeft, kunt u de wasdroger en wasmachine naast elkaar op een verhoging zetten. Voor de (rolstoel)gebruiker zijn beide machines dan even goed bereikbaar.  
• Moderne machines hebben vaak een timer, zodat u de was kunt laten draaien op een tijdstip dat voor u gunstig is, bijvoorbeeld als u ook tijd heeft om op te hangen of gebruik wilt maken van goedkopere stroom. Er zijn ook machines die u kunt aan- en uitzetten via een app. Zo voorkomt u dat u onnodig moet wachten of extra de trap op moet, omdat de machine nog niet klaar was. U kunt de machine ook op afstand aanzetten als u onderweg bent. Nieuwe machines laten vaak via een geluidsignaal horen dat ze klaar zijn. Vind u dit hinderlijk, dan kunt u dit ook uitzetten.  

Alternatieven  

• Er zijn mobiele wasmachines of campingwasmachines te koop die een kleinere was (maximaal 3 kilo) kunnen doen of waarmee u handwas kunt centrifugeren op de plek waar u de was hebt gedaan. U hoeft dan minder met natte was te sjouwen, maar moet natuurlijk wel de wasmachine verplaatsen. 

Meer informatie  

• Bekijk alle hulpmiddelen en tips voor het doen van de was op de Hulpmiddelenwijzer.