Tips bij het bed opmaken

Wat u zelf kunt doen

Experimenteer met verschillende technieken en ontdek wat voor u het beste werkt. Bij het verschonen en opmaken van uw bed is het belangrijk om geduldig te zijn en naar uw lichaam te luisteren. Een paar algemene tips:

• Verdeel het proces in kleine stappen en neem regelmatig pauzes om vermoeidheid te voorkomen. Bijvoorbeeld: begin met het verwijderen van het oude beddengoed en neem dan even rust voordat u het nieuwe beddengoed aanbrengt. 
• Let op uw houding tijdens het verschonen van het bed. Zorg ervoor dat u niet te veel buigt of draait om belasting op uw lichaam te voorkomen. Loop en beweeg om het bed en houdt de armen binnen schouderbreedte. Dat is minder belastend voor uw armen, schouders en rug. 
• Laat het dekbed zoveel mogelijk op bed liggen en voorkom optillen tijdens het verschonen. Tillen en uitschudden van het beddengoed kunnen belastend zijn voor arm(en), rug en romp en maakt het bed verschonen tot een zware huishoudelijke taak. 
• Als u de mogelijkheid heeft, vraag dan om hulp bij het verschonen van het bed. Samenwerken maakt het proces een stuk minder zwaar en gezellig.

Het bed

• Plaats kussens of bijvoorbeeld uw knie onder het matras om het matras tijdelijk op te tillen en de matrashoes er gemakkelijker omheen te kunnen doen. 
• Hebt u een verstelbare bedbodem? Maak er gebruik van bij het verschonen en zet uw hoofd- of voeteind omhoog. Zo kunt u het hoeslaken makkelijker om de punten doen. Daarna laat u de bedbodem weer vlak worden en is het hoeslaken door de bedbodem strakgetrokken. 
• Richt uw slaapkamer handig in: Zorg dat u goed om uw bed heen kunt bewegen terwijl u bezig bent. Overweeg om hulpmiddelen te gebruiken, zoals een bedverhoger om het bed hoger te maken.  

Het beddengoed

• Elastisch beddengoed kan het aanbrengen en straktrekken eenvoudiger maken. Dat geldt met name voor de matrashoeslaken. Een matraslaken met elastiek op de hoeken werkt makkelijker en blijft beter zitten dan een standaard onderlaken.  
• Een dekbedovertrek dat aan het voeteinde over de gehele breedte open kan (in plaats van alleen het middelste gedeelte) maakt het wisselen gemakkelijker. 
• Speciale beddengoedsets met magneten of klittenband kunnen het bevestigen van lakens en dekbedovertrekken vergemakkelijken. U kunt dit ook makkelijk zelf (laten) doen door linten op de (bovenste) hoeken van het dekbed te naaien en aan de binnenzijde van de bovenhoeken in het dekbedovertrek. Als strikken lastig gaat, gebruik dan klittenband of grote drukkers. 
• Sommige dekbedden hebben ritsen, waardoor het dekbed in twee delen kan worden gesplitst en eenvoudiger te verwisselen is.  
• Vaak draait een hoes al om tijdens het afhalen. Het is handig om de hoes binnenstebuiten te laten en op deze manier te wassen. Dit maakt het dekbed in de hoes plaatsen eenvoudiger (zie techniek 1 en 2). 

Afhalen beddengoed 

• Haal het dekbed uit de dekbedhoes. Laat het dekbed op het matras liggen en til alleen het deel op dat u uit de hoes haalt. Loop mee langs het dekbed en stroop elke keer een klein stukje dekbed uit de hoes. Houdt uw armen op schouderbreedte, dat voorkomt reiken.  
• Haal het onderlaken van de matras. Het laken kan strak om uw matras zitten. Begin bij de hoek waar u het makkelijkst bij kunt en eindig met de hoek waar u het moeilijkst bij kunt. Omdat u dan al drie hoeken losgehaald hebt, hebt u meer speling in de stof en kost het minder moeite om het onderlaken van de matras te halen.  

Hoeslaken om het matras doen 

In Nederland zijn we gewend om onderlakens met elastiek aan de randen te gebruiken. Deze blijven beter om het matras zitten dan een laken zonder elastiek. Soms zitten deze lakens erg strak en zijn daarom moeilijk om het matras heen te trekken. Kies eventueel een grotere maat onderlaken of een onderlaken van tricot. U kunt het onderlaken dan makkelijker om de hoek trekken.  

• Begin in de omgekeerde volgorde van de volgorde bij het afhalen: Doe het hoeslaken om de hoek waar u het moeilijkst bij kunt. Omdat de andere lakenhoeken nog niet om het matras gespannen zijn, hebt u meer bewegingsruimte. U hoeft daarom het matras nog niet zo ver op te tillen om het hoeslaken om de hoeken te trekken. Ga dan naar de hoek waar u vervolgens het moeilijkst bij kunt, enzovoort. 
• Trek aan de hoes en houd uw polsen zo recht mogelijk. Oefen kracht uit door een beetje achterover te hangen in plaats van door alleen uw armen te bewegen. U bent dan sterker doordat u uw lichaamsgewicht gebruikt.  
• Til het matras op en zet uw knie of voet eronder of leg er een kussen onder. Zo hoeft u niet tegelijk het matras te tillen en de hoes om de matrashoek te klappen. Dit werkt het beste bij de twee laatste hoeken waar u makkelijker bij kunt. Werk zo de 4 hoeken af.   

Dekbed in dekbedhoes doen 

Om het dekbed in de dekbedhoes te doen, kunt u de volgende twee technieken proberen: 

Binnenstebuitentechniek 

• Stap 1: Zorg dat het dekbedovertrek binnenstebuiten is gekeerd. Het is dus handig om het overtrek na het afhalen binnenstebuiten gekeerd te laten en het overtrek zo te wassen.  
• Stap 2: Steek uw handen in het overtrek en pak de uiterste hoekpunten vast. 
• Stap 3: Pak nu met uw handen in het overtrek de bovenste hoeken van het dekbed vast.  
• Stap 4: Trek nu het dekbed in het overtrek, terwijl u het dekbedovertrek keert. U kunt uzelf helpen door de punten van het dekbed aan het overtrek vast te maken met een hulpmiddel.
• Stap 5: Laat bij voorkeur het dekbed liggen op bed en trek het dekbedovertrek omlaag. Het dekbed uitschudden is namelijk erg zwaar voor armen en rug.  
• Stap 6: Zoek met uw handen de randen van het dekbed en trek het dekbed op zijn plek. Hiervoor moet u goed kunnen voelen.  

Roltechniek

Deze roltechniek of wraptechniek kan, na oefenen, een handige methode zijn om het dekbed te verschonen.

• Stap 1: Spreid het - binnenstebuiten gekeerde - dekbedovertrek uit over het bed met de open kant op het voeteinde van de matras.  
• Stap 2: Leg het dekbed op het dekbedovertrek. Zorg dat de bovenhoeken van het dekbed gelijk liggen met de bovenhoeken van het dekbedovertrek.  
• Stap 3: Rol het dekbed samen met het dekbedovertrek langzaam op, zodat het dekbed binnenin het dekbedovertrek zit. Begin aan de bovenzijde te rollen en werk richting voeteneinde. Afhankelijk van uw beperkingen kan het prettiger zijn om om het bed heen te bewegen of op het bed te zitten om ver reiken en bukken te voorkomen. Probeer wat voor u de meest prettige manier is om het bed verschonen.  
• Stap 4: Als u het dekbed en het dekbedovertrek helemaal naar het einde van het hebt gerold, keert u de rol een kwartslag. U ziet nu als het goed is de openingen van het dekbedovertrek (zie ook de video hieronder voor een duidelijke demonstratie). Duw nu het opgerolde dekbed als het ware in de opening. Rol vervolgens het dekbed weer uit, terug naar het hoofdeinde. Als het goed is, zit het dekbed nu in het dekbedovertrek. 
  Deze stap is vaak even oefenen. U kunt dit eventueel ‘droog oefenen’ met een keukenhanddoek als ‘dekbed’ en een kussensloop als ‘dekbedovertrek’.  
• Stap 5: Ga naar het voeteneinde van het bed en trek aan de hoeken van het laken en dekbed om het strak te trekken. 
• Stap 6: Sluit het dekbedovertrek met de knopen of ritsen. 

Techniek met één arm en hand

Deze handige methode is bedacht door Ferry, een revalidant van de Hoogstraat: 

• Stap 1: Maak twee bouwmarktklemmen vast aan beide uiteinden van een stok van 1-1,5 meter, bijvoorbeeld een bezemsteel. 
• Stap 2: Zorg dat het dekbedovertrek binnenstebuiten is gekeerd. 
• Stap 3: Steek de stok met klemmen in het overtrek en klem vanuit de binnenzijde de bovenste hoek van het dekbed samen met een hoek van het dekbedovertrek vast. Doe dit aan beide kanten.  
• Stap 4: Trek nu het dekbedovertrek over het dekbed door te schudden aan de stok. 

Hulpmiddelen

Er zijn diverse hulpmiddelen beschikbaar die kunnen helpen bij het verschonen van een bed:

• Dekbedclips om het dekbed vast te houden terwijl u het dekbed in het overtrek stopt. Een gewone metalen veerklem uit de bouwmarkt of wasknijpers kunt u ook gebruiken.
• Striklusjes, klittenband of drukknopen op de hoeken van het dekbed en op de hoeken aan de binnenzijde van het dekbedovertrek. De klemmen, striklusje of drukker maken dat u de hoeken van het dekbed en dekbedovertrek kunt loslaten, terwijl u het overtrek over het dekbed trekt. Bijkomend voordeel kan zijn dat het dekbed beter in de hoes op zijn plaats blijft als u het gebruikt.
• Als het instoppen van de instopstrook van het beddengoed pijnlijk is voor uw handen, gebruik een houten kleerhanger of spatel om de instopstrook onder de matras te stoppen of zet uw knie of voet tussen de matras om deze omhoog te houden en stop de strook onder de matras. 

Alternatieven

 Gebruik een los laken: 

• Gebruik een los laken onder het dekbed, zoals vroeger gebruikelijk was onder een deken. U kunt dan alleen matraslaken, laken en sloop vervangen en hoeft niet elke keer ook het dekbedovertrek te verschonen.  

 Er zijn ook dekbedovertrekken met rits aan de zijkant te koop. Deze werken als volgt: 

• Stap 1: Leg de dekbedhoes op bed. 
• Stap 2: Rits dekbedhoes helemaal open en klap de bovenzijde weg. 
• Stap 3: Leg het dekbed nu op de hoes en zorg dat de hoeken goed op elkaar liggen. 
• Stap 4: Rits nu de dekbedhoes weer dicht en stop de instopstrook in.

Meer informatie

• Hulpmiddelen en tips bij het liggen en zitten in bed. 
• Bekijk de verschillende hulpmiddelen en tips voor het doen van de was op de Hulpmiddelenwijzer.