Deel deze pagina via:

Tips bij stofzuigen

Als u een verminderde arm- en handfunctie heeft of in een rolstoel zit, kan stofzuigen een lastige klus zijn. Op deze pagina vindt u tips en hulpmiddelen die u hierbij kunnen helpen.

Inhoud

Laatst bijgewerkt op: 31-05-2024

Wat uzelf kunt doen

Verminder de noodzaak tot stofzuigen door bij het binnenkomen uw schoenen uit te doen; zo komt er minder buitenvuil mee naar binnen. Waar mogelijk kunt u ook taken overlaten aan een huisgenoot, gezinslid of huishoudelijke hulp.

Wissel stofzuigen af met vegen, of gebruik tussendoor een stofwisser.
Stofzuig niet alle ruimtes achter elkaar, maar deel de klus op. Verspreid verschillende ruimtes over de dag of over meerdere dagen.
Duw niet te hard; de stofzuiger moet het werk doen.
Neem de tijd om voorwerpen die in de weg staan weg te zetten.
Zorg voor gladde vloeren en laagpolige kleden of geen kleden.
Vervang tijdig de stofzuigerzak om de zuigkracht optimaal te houden.

Ergonomische werkhouding

Een ergotherapeut kan een ergonomische manier van stofzuigen met u oefenen. In het kort kunt u denken aan:

Bij staand stofzuigen: gebruik uw beenkracht tegelijk met uw armkracht om de stofzuigermond heen en weer te bewegen.
Houd uw rug recht en gebruik een stofzuiger met voldoende lange steel en slang. Houd een rechte rug en loop met uw benen heen en weer.
Houd uw schouders ontspannen en laag.
Zorg zowel bij staand als bij vanuit de rolstoel stofzuigen dat uw hand(en) binnen uw schouderbreedte en niet verder dan een onderarmlengte voor uw lichaam uitgestrekt worden. Dit voorkomt reiken en vooroverbuigen. In plaats van te ver te reiken, kunt u ook naar voren bewegen met uw gehele lichaam, door te lopen of uw rolstoel naar voren te rollen.
Zorg voor een lange stofzuigerslang, zodat u deze achter om uw middel kunt leggen. De ene hand houdt de stang vast, de ander de slang. Zo blijft u meer rechtop tijdens het stofzuigen.
Verliest u uw balans bij het stofzuigen vanuit de rolstoel? Bind een sjaal of band om uw romp (okselhoogte) en de rugleuning van de rolstoel.
Bij het opbergen: Trek de stofzuiger op wielen achter u aan tot de opbergplek. Haal de stofzuiger niet uit elkaar, maar berg hem in het geheel op om onnodig bukken en tillen te voorkomen.

De stofzuiger

Zet de zuigkracht van uw stofzuiger lager, zo zuigt de kop zich minder hard vast aan de vloer en kost het u minder kracht om te zuigen.
Een zuigkop of steelstofzuiger met wieltjes maakt het heen en weer bewegen lichter.
Bij stofzuigen vanuit een rolstoel: Gebruik een korte stang of een steelstofzuiger. Met een steelstofzuiger voorkomt u dat het snoer in de wielen verstrikt raakt.

Eénhandig stofzuigen of bij verminderde kracht

Een steelstofzuiger is makkelijker eenhandig te hanteren en is vaak lichter en dus makkelijker te verplaatsen dan een (klassieke) sledestofzuiger.
U kunt ook een extra greep met onderarmondersteuning op de stofzuigerstang maken. Een revalidatietechnicus kan deze op maat maken voor uw stofzuiger. Deze ‘armfixeerder’ geeft veel meer controle over het de stofzuigerstang, u heeft minder handkracht nodig.

Bron:
Aanpassingen Merem, Revalidatie techniek, armfixeerder met universele greep. Active hands.

Gebruik een elastiek, bandje, antisliptape of een siliconengrip om een hand met minder grijpfunctie of een onderarm vast te zetten aan de steel. Zo hebt u grip zonder knijpkracht te gebruiken.
Gebruik een rugstofzuiger, een stofzuiger die u als een rugtas op uw rug draagt. U hoeft dan de stofzuiger minder achter u aan te trekken of kunt makkelijker eenhandig de trap stofzuigen.

Vier voorbeelden van rugstofzuigers — Rugstofzuigers

Stofzuigerzak legen

Zorg voor een goede werkhoogte. Plaats eventueel de stofzuiger op een verhoging zodat u niet hoeft te bukken. Kunt u de stofzuiger niet tillen? Hurk dan recht voor uw stofzuiger, of ga zitten op een laag krukje of opstapje. Spreid uw benen zodat u ruimte tussen uw knieën krijgt. Plaats nu de stofzuiger zo dicht mogelijk bij u, doe uw knieën uit elkaar, zodat de stofzuiger tussen uw bovenbenen komt. U kunt ook op uw knieën gaan zitten met de stofzuiger tussen uw bovenbenen. Open de stofzuiger, pak de zak eruit en gooi deze in de prullenbak.
Als u zorgt dat u met de stofzuiger naast de prullenbak eindigt, hoeft u niet met de zak heen en weer te lopen.
Misschien is een stofzuiger zonder zak een oplossing voor u. Het stofresevoir zelf leegmaken kan u minder kracht kosten dan de zak te verwijderen en weggooien.
Gebruik een stofzuiger met een doorzichtige stofbak. U ziet wanneer de bak vol is, u hoeft geen extra handelingen te doen.

Alternatieven

Is stofzuigen een erg lastige activiteit voor u? Overweeg dan om een robotstofzuiger aan te schaffen. Deze beweegt en zuigt zelfstandig.

Meer informatie

Bekijk de verschillende hulpmiddelen en tips voor schoonmaken op de Hulpmiddelenwijzer.

Let altijd op uw veiligheid!

Of bovenstaande informatie voor u een oplossing is, hangt af van uw persoonlijke situatie en mogelijkheden.

Raadpleeg een zorgprofessional als u advies of hulp wilt. Een ergotherapeut bijvoorbeeld helpt u bij uw keuze en adviseert hoe u de dagelijkse activiteiten zelfstandig kunt blijven doen. U vindt een ergotherapeut via de website van Ergotherapie Nederland.

Bron

Deze pagina is gemaakt in samenwerking met de ergotherapeuten van ErgHandig.

Gerelateerde hulpmiddelen

Dynamische armondersteuning ondersteunt bij verminderde spierkracht als gevolg van een dwarslaesie, een herseninfarct of een spierziekte. Armondersteuningen 'dragen' de armen, uw arm zweeft als het ware gewichtsloos. Het kost minder inspanning en spierkracht om uw arm(en) horizontaal, verticaal en diagonaal te bewegen en omhoog te houden.

Heeft u last hebt van aanhoudende pijn in uw handen door reuma, artritis of artrose? Of heeft u door pijn en stijfheid moeite met alledaagse handelingen zoals grijpen, schrijven of typen? Speciale handschoenen bieden verlichting door het verbeteren van de bloedsomloop.

Een elektrische schoonmaakborstel of schrobber helpt u bij het schoonmaken van uw huis als u minder kracht kunt zetten of minder goed kunt bukken, knielen en reiken. Vaak is het een set van (magnetische) opzetstukken, borstels en een telescoopsteel voor verschillende schoonmaakklussen.

Heeft u moeite met bukken en knielen? Met een kniel- en zitbankje komt u makkelijker overeind door de zijsteunen. Draait u het bankje om dan kunt u zittend werken in de tuin. U kunt het bankje natuurlijk ook in huis gebruiken, bijvoorbeeld bij het schoonmaken.

Een robotstofzuiger ziet eruit als een platte stofzuiger zonder slang en snoeren. De robot zuigt en beweegt geheel zelfstandig. U programmeert de robotstofzuiger, zodat deze op vaste momenten of via een dagelijkse route stofzuigt.

Met een uitschuifbare ramenlapper lapt u de ramen op plekken waar u niet goed bij komt. De ramenlapper wordt ook raamwasser en wisser, 2-in-1 wisser, vensterwasser of raamtrekker genoemd.

Heeft u weinig kracht of pijn in uw handen? Ook als u slechts één hand kunt gebruiken of bukken en knielen lastig voor u is, maakt een dweil met wringmechanisme schoonmaken en dweilen eenvoudiger.

Met een kraanopener opent of sluit u met minder kracht en inspanning een kraan. Een kraanopener is een langere handgreep die over de knop van een kraan sluit.

Microvezeldoekjes die vochtig of droog reinigen, zonder schoonmaakmiddelen en zonder dat u veel kracht hoeft te zetten. Als u het doekje droog gebruikt, hoeft u ook niet te wringen.

Met een eenvoudige grijper of helping hand kunt u zonder te bukken of reiken, ook vanuit een rolstoel, spullen oppakken. U kunt voorwerpen verplaatsen, bijvoorbeeld producten in een schap van de supermarkt in uw mandje leggen.

Een wringer bij reuma of miniwringer gebruikt u bij weinig kracht, pijn in de handen of als u eenhandig bent.

Heeft u één of twee, minder goed functionerende, hand(en)? Een robothandschoen ondersteunt uw handfunctie, vergroot uw grijpkracht, stimuleert het gebruik van uw hand(en) en daarmee de spieren.

Maatbeker met voelbare inhoudsstrepen als u zeer slecht ziet of (doof)blind bent.

Een stoffer en blik met lange steel helpt bij schoonmaken als u niet goed kunt bukken.

Als u niet of nauwelijks in staat bent iets met uw armen en/of handen te doen, zorgt een robotarm voor meer zelfredzaamheid. Robotarmen kunnen veel arm- en handfuncties overnemen, zoals grijpen en loslaten, een voorwerp pakken en in een bepaalde positie houden. Een robotarm wordt op uw elektrische rolstoel geplaatst en gekoppeld aan de bediening.

Gerelateerde 'Handig om te doen's

Schoonmaken, vegen of bezemen kan u veel energie kosten. Met een goede houding en hulpmiddelen is vegen minder inspannend. Tips voor vegen met verminderde kracht, vegen met één hand en vegen als u in een rolstoel zit.

Door de ziekte van Huntington kunnen huishoudelijke taken zoals boodschappen doen, koken, wassen en stofzuigen steeds meer energie kosten. Door de cognitieve verandering kan ook het plannen, organiseren en besluiten nemen bij huishoudelijke taken steeds lastiger worden. Tips en hulpmiddelen ondersteunen u hierbij.

Heeft u minder kracht in uw handen, armen of benen? Of kunt u (tijdelijk) maar één hand gebruiken, dan kan dweilen u veel energie kosten. Tips voor de omgeving, uw houding bij het dweilen en hulpmiddelen om met één hand te dweilen.

Als u een verminderde handfunctie hebt of eenhandig bent, kan het uitwringen van een vaatdoekje of dweilen met een mop een uitdaging zijn. Tips van diverse technieken, hulpmiddelen en materialen om pijn en overbelasting bij het uitwringen te voorkomen.

Heeft u minder kracht in uw handen, armen of benen? Of kunt u (tijdelijk) maar één hand gebruiken, dan kan afstoffen u veel energie kosten. Tips voor u en uw omgeving, het afstoffen zelf, materialen voor afstoffen en alternatieven voor een stofdoek.

Knielen kan lastig zijn als u een beperkte spierkracht heeft in uw benen en armen of bewegingsbeperkingen en/of gewrichtsklachten in enkels, knieën, heupen of rug. Dit kan komen door een aandoening, trauma of een hogere leeftijd. Tips hoe u het beste kunt knielen en weer opstaat, maar ook alternatieven om laag bij de grond iets te doen zonder te knielen.

Het verwisselen van een vuilniszak kan lastig zijn, bijvoorbeeld bij een verminderde handfunctie, balansproblemen of minder kracht. Algemene tips voor het gebruik en het vervangen van de vuilniszak maken het legen van de prullenbak eenvoudiger.

Ramen zemen kan lastig zijn als u cognitieve problemen, weinig energie of weinig kracht heeft. Misschien heeft u rugklachten, kunt u niet lang staan of is het niet mogelijk om veilig op een trapje te staan. Naast een goede voorbereiding maken tips, technieken en hulpmiddelen het ramen wassen eenvoudiger.

Heeft u minder energie? Kunt u zich niet goed concentreren? Als u minder kracht heeft, moeite heeft met het plannen van werkzaamheden of snel moe bent kunt u met deze tips uw keuken schoonhouden en opruimen.

Soms kan het gebruiken van de kraan lastig zijn, bijvoorbeeld als u een verminderde arm-/handfunctie, verminderde knijpkracht of minder gevoel in uw vingers of handen heeft. Tips en hulpmiddelen voor het gebruik van de kraan binnenshuis maar ook onderweg.

Meer hulpmiddelen en 'Handig om te doen's bij:

Schoonmaken Stofzuigen

Deel deze pagina via:

Betrouwbare informatie over hulpmiddelen

De Vilans Hulpmiddelenwijzer werkt samen met ergotherapeuten en andere experts om zo betrouwbare informatie en tips voor u te verzamelen.

De Hulpmiddelenwijzer wordt gemaakt door Vilans, kennisorganisatie voor zorg en ondersteuning, met subsidie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Over ons