Hulpmiddelen bij slechthorend of doof
Slechthorend wil zeggen dat u minder hoort. Sommige mensen zijn slechthorend of doof geboren, uw gehoor kan ook met het klimmen der jaren achteruitgaan. Een gehoorverlies tussen de twintig en veertig decibel noemen we bijvoorbeeld 'licht gehoorverlies'. Bij een gehoorverlies van meer dan negentig decibel is iemand zwaar slechthorend of doof. De term doof betekent niet altijd dat u helemaal niets meer hoort. Op deze pagina vindt u informatie over hulpmiddelen en tips bij communicatie, voortbewegen en rijden en wonen.
Laatst bijgewerkt op: 12-02-2024
Hulpmiddelen bij slechthorend of doof zijn
Naast de bekende hulpmiddelen als een hoorapparaat en (mobiele) telefoons speciaal voor doven en slechthorenden, vind u hier een deel van de hulpmiddelen die bruikbaar zijn als u slechthorend of doof bent.
Communiceren
Een luisterhulp gebruikt u met een hoofdtelefoon of oordopjes. Met een ringleiding of koptelefoon kunt u de televisie of radio beter horen. U kunt de eerste rechtstreeks op uw hoortoestel aansluiten. Draagt u geen hoortoestel, dan hoort u via een draadloze kinbeugelontvanger, een soort omgekeerde koptelefoon. Solo-apparatuur verkleint als het ware de afstand van de spreker tot de luisteraar.
Als u doof bent heeft u recht op ondersteuning van een tolk. De tolk zorgt dat het gesprek tussen dove en horende mensen goed verloopt; dat u elkaar begrijpt. Een tolk is in te zetten bij gesprekken op het werk of een bezoek aan de dokter. De tolk komt ook helpen bij bijeenkomsten met meerdere mensen, zoals een vergadering of etentje. Er zijn schrijftolken en gebarentolk. Bent u plotsdoof geworden of kunt gebarentaal niet (aan)leren dan kan het handalfabet uitkomst bieden.
Voortbewegen en rijden
Het is belangrijk dat u laat zien dat u slechthorend of doof bent, u kunt op uw fiets of scootmobiel een SH bordje vastmaken. Dan bent u beter herkenbaar en kunnen mensen er rekening mee houden dat u niet goed hoort.
Wonen
Wek en waarschuwingssystemen voor doven is een compleet pakket om alle belangrijke apparaten in huis te voorzien van (licht) signalen. Als u doof of slechthorend bent, kunt u toch de rookmelder, wekker, deurbel of babyfoon “horen”. Losse systemen om te alarmeren zijn: wekker, trilkussen of trilontvanger.
Vergoedingswijzer
Diverse hulpmiddelen worden vergoed, kijk hiervoor op de specifieke pagina van het hulpmiddel op de Hulpmiddelenwijzer.
U kunt tolkuren aanvragen voor privésituaties (leefuren) werksituaties en onderwijssituaties. De aanvraag loopt via het UWV: Tolkvoorziening schrijf- of gebarentolk | UWV | Particulieren Deze tolkvoorziening hoeft u maar één keer aan te vragen, daarna worden de tolkuren ieder jaar opnieuw toegekend. De tolkuren worden betaald door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Voor privésituaties geldt:
- Bij doof of slechthorend: 30 tolkuren per jaar.
- Bij doofblind: 168 tolkuren per jaar
(Bron: Vergoeding en tarieven - Tolkcontact)
Meer informatie
- Op Thuisarts.nl over slecht horen.
- Keuzehulpmiddelen voor hoorhulpmiddelen, tolkvoorzieningen en voor zorg via de Wmo. Bekijk alle keuzehulpen op de portal sterkerdoor.nl.
- Doof.nl: lezen, kijken, weten en doen. Het team van Doof.nl deelt dagelijks nieuws, ontwikkelingen en verhalen die met doof en slecht horen te maken hebben. We proberen dit thema zo breed mogelijk te belichten door verschillende artikelen te plaatsen.
- Koninklijke Kentalis ondersteunt mensen die slechthorend, doof of doofblind zijn of een taalontwikkelingsstoornis (TOS) of communicatief meervoudige beperking hebben. U kunt hier ook ervaringsverhalen lezen.
- GGMD is gespecialiseerd in Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening voor volwassenen, kinderen en jongeren die leven met doofheid of een gehoorbeperking. Het kan erg plezierig zijn contact te hebben met lotgenoten, voor herkenning van de eigen situatie, tips en begrip. U kunt lid worden van Dovenschap (voor vroegdoven), van Stichting Plotsdoven (voor plots- en laatdoven) of van Fodok (voor ouders van dove en slechthorende kinderen)
- Stichting Hoormij-NVVS heeft als doel de behartiging van de individuele en collectieve belangen en de bevordering van het welzijn van mensen met gehooraandoeningen en taalontwikkelingsstoornissen, en van hun familie en mantelzorgers
- Tolkcontact helpt u bij al uw vragen en het vinden van een tolk. De Stichting Register Tolken Gebarentaal en Schrijftolken registreert in Nederland gekwalificeerde gebarentolken en schrijftolken in een openbaar register.
- Op de website van de Overheid vindt u informatie over tolkvoorziening in de Nederlandse gebarentaal.
- De Overheid: Uitbreiding en aanscherping aanpak gehoorschade (2023).
- Ondersteuning vanuit het UWV? Inspiratieverhaal over de ontwikkeling van een app voor een groepsgesprek voor doven.