Naar hoofdinhoud Naar footer

Deel deze pagina via:

Tolk Nederlandse Gebarentaal

U heeft recht op een Tolk Nederlandse Gebarentaal als u door uw beperking (doof, slechthorend of doofblind) gesproken taal niet kunt volgen. Er zijn verschillende soorten tolken. Een gebarentolk, bijvoorbeeld, vertaalt wat gesproken wordt in gebarentaal en vertaalt gebaren naar gesproken taal voor wie de gebarentaal niet kent. Een schrijftolk zet gesproken taal om in geschreven teksten.

Inhoud

    Inhoud

    Waarvoor dient een tolk?

    Een tolk zorgt in een gesprek dat iedereen (horend, doof, slechthorend of doofblind) elkaar begrijpt. Dat iedereen gelijkwaardigheid ervaart in het gesprek. Bijvoorbeeld in een gesprek met de dokter, een sollicitatiegesprek, een vergadering op het werk, op een uitvaart enzovoort.

    Hoe werkt een tolk?

    Ter voorbereiding hoort de tolk graag waar het gesprek over zal gaan, dit maakt het tolken makkelijker. De tolk vertaalt de woorden of gebaren beide kanten op, zodat gesprekspartners elkaar begrijpen. Afhankelijk van de manier waarop de taal het best begrepen wordt, zal de tolk haar of zijn specialisme inzetten.
    Tolk Nederlandse Gebarentaal
    Een tolk Nederlandse Gebarentaal of gebarentolk vertaalt de gebarentaal (gebaren) van dove, slechthorende of doofblinde mensen naar gesproken taal (woorden) en andersom.
    Schrijftolk
    Een schrijftolk gebruikt geen gebarentaal maar typt de gesproken woorden op een speciaal toetsenbord. Op het scherm van een laptop, tablet of via een beamer) leest iedereen wat er gezegd wordt. ook wie het zegt en welke bijgeluiden (telefoon piept, iemand niest) er te horen zijn, wordt vertaald door de schrijftolk
    Combitolk
    Een combitolk is én gebarentolk én schrijftolk. Zij combineert deze vaardigheden in één situatie, bijvoorbeeld: schrijftolken tijdens een hoorcollege en tijdens de pauze tolken in gebarentaal met medestudenten.
    Doofblindentolk
    Deze gespecialiseerde tolken voor doofblinde mensen gebruiken tolkmethodes als vierhandengebaren en vingerspellen-in-de-hand. Voor doofblinde mensen die nog iets kunnen zien of horen zijn er aanvullende methodes: tolken met een duidelijk mondbeeld (spraakafzien of ‘liplezen’), gebaren in een kleine gebarenruimte, vingerspellen in de lucht, en schrijftolken met grote letters.
    Dove tolk (relaytolk of schakeltolk)
    Deze tolk wordt ingezet als dove mensen geen gebarentaal geleerd hebben, een taalachterstand hebben of een buitenlandse gebarentaal spreken. Het is een samenwerking tussen co-tolken. De horende gebarentolk vertaalt gesproken Nederlands naar Nederlandse Gebarentaal voor de dove tolk. Die vertaalt daarna de gebarentaal naar eenvoudige, begrijpelijke gebaren voor de klant.daarna de gebarentaal naar eenvoudige, begrijpelijke gebaren voor de klant.

    Wanneer u geen gebruik kunt maken van een telefoon omdat u de ander niet kunt horen, kunt u bellen via KPN Teletolk, onderdeel van tolkcontact. Via de app van tolkcontact heeft u de mogelijkheid om via tekst of beeld te bellen. Wanneer de persoon aan de andere kant van de lijn heeft opgenomen, wordt er een medewerker van KPN Teletolk aan het gesprek toegevoegd en kan het gesprek beginnen. Alles wat de persoon zegt, wordt voor u vertaald naar tekst of gebarentaal. Hiervoor moet u nog wel wat kunnen zien, tekst kunnen lezen of gebarentaal kunnen volgen. Omgekeerd kunnen horende personen u ook bellen via KPN Teletolk. Op deze manier bent u zelfstandig in staat om bijvoorbeeld een afspraak te maken met de huisarts, of om een reservering te maken in een restaurant.

    YouTube video thumbnail

    Belangrijk om te weten 

    • Vertalen vraagt tijd, spreek dus niet te snel. Maar ook niet te langzaam, houd een gewoon spreektempo aan. 
    • Omdat tolken veel energie vraagt, worden bij voorkeur twee tolken ingezet die elkaar afwisselen. 
    • Alle tolken hebben beroepsgeheim. Beëdigde tolken op C1-niveau zijn inzetbaar in de rechtbank. 

    Productoverzicht

    Wordt het vergoed?

    U kunt tolkuren aanvragen voor privésituaties (leefuren) werksituaties en onderwijssituaties. De aanvraag loopt via het UWV: Tolkvoorziening schrijf- of gebarentolk | UWV | Particulieren Deze tolkvoorziening hoeft u maar één keer aan te vragen, daarna worden de tolkuren ieder jaar opnieuw toegekend. De tolkuren worden betaald door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Voor privésituaties geldt: 

    • Bij doof of slechthorend: 30 tolkuren per jaar. 
    • Bij doofblind: 168 tolkuren per jaar (Bron: Vergoeding en tarieven - Tolkcontact)

    Hoe te verkrijgen?

    Hulpmiddelen vanuit de Participatiewet en WIA/UWV

    De Participatiewet wordt uitgevoerd door de gemeente. Iedereen die kan werken maar het op de arbeidsmarkt zonder ondersteuning niet redt, valt onder de Participatiewet. De wet moet ervoor zorgen dat meer mensen werk vinden, ook mensen met een arbeidsbeperking.

    De gemeente kan zorgen voor:

    • Aanpassing van uw werkplek. Uw werkgever kan hiervoor een vergoeding aanvragen bij de gemeente. Het kan gaan om ‘niet-meeneembare voorzieningen’ zoals een traplift of deuren die vanzelf opengaan. Het kunnen ook ‘meeneembare voorzieningen’ zijn. Zoals een aangepaste bureaustoel of een braille-regel voor blinde of slechtziende werknemers.

    Wie bepaalt of beoordeelt het?

    Gemeenten bepalen zelf wat voor hulp zij aanbieden. Hoe de gemeente mensen met een arbeidsbeperking begeleidt naar een baan, ligt vast in de wet en in een gemeentelijke verordening.

    Let op! Vanaf 1 januari 2024 kunnen mensen met een visuele beperking die onder de Participatiewet vallen, bij UWV terecht voor speciale hulpmiddelen en werkvoorzieningen, zoals een voorleeshulp. 

    De WIA wordt uitgevoerd door het UWV. De wet is bedoeld voor mensen die door ziekte of een beperking niet of maar gedeeltelijk kunnen werken. Of hulp nodig hebben bij het volgen van scholing of onderwijs.  Werkplekaanpassingen en hulpmiddelen die nodig zijn om werken of onderwijs volgen (weer) mogelijk te maken, kunnen vergoed worden vanuit de WIA. Dat geldt ook voor diensten, bijvoorbeeld een doventolk of taxikostenvergoeding.

    Wie bepaalt of beoordeelt dit?

    • U kunt een voorziening of hulpmiddel (digitaal) aanvragen bij het UWV, eerst wordt er gekeken of UWV bevoegd is om de voorziening uit te delen. Het kan zijn de voorziening via de gemeente of de zorgverzekering moet lopen. Soms moet de werkgever het middel zelf regelen. Hierover ontvangt u schriftelijk een bericht.
    • Als UWV de voorziening of hulpmiddel mag verstrekken, wordt de aanvraag doorgestuurd naar een arbeidsdeskundige en een verzekeringsarts. Zij beoordelen of u er recht op hebt. Zij stellen vast of uw ziekte of beperking u belemmert bij uw werkzaamheden of bij het volgen van onderwijs. Daarnaast kijken ze of de voorziening of het hulpmiddel ook “passend’ is om uw werk goed te (blijven) doen of onderwijs te kunnen volgen.
    • Binnen 8 weken krijgt u bericht of u in aanmerking komt voor de voorziening. Bij een ja, wordt het bestelproces in gang gezet. Is er een technisch hulpmiddel nodig, dan komen de leverancier én de arbeidsdeskundige langs om de situatie te bekijken. Gaat het om een bureau of bureaustoel op maat dan worden meteen de juiste maten opgemeten.

    Informatie

    • Neem voor informatie op maat contact op met de UWV. Of kijk op www.uwv.nl.

    Komt u er niet uit? Bezoek dan het Informatie- en adviespunt Juiste Loket | Regelhulp - Ministerie van VWS.

    Meer informatie 

    Vragen of opmerkingen

    De Vilans Hulpmiddelwijzer verkoopt geen hulpmiddelen. Kijk voor meer informatie op: Waar kan ik het hulpmiddel kopen?

    Heeft u een vraag? Kijk bij de veelgestelde vragen (FAQ's). Staat uw antwoord daar niet bij, dan kunt u ook contactTolk Nederlandse Gebarentaal met ons opnemen.

    Wilt u blijvend betrokken zijn bij de Hulpmiddelenwijzer? Geeft u dan op voor ons Hulpmiddelenwijzer-panel. Uw mening doet ertoe!

    • Laatst herzien op: 10-09-2023 

    Gerelateerde hulpmiddelen

    Gerelateerde 'Handig om te doen's

    Deel deze pagina via: