De 6 tips om vallen te voorkomen
Ieder jaar valt ruim een derde van de thuiswonende ouderen boven de 65 jaar. Een val kan leiden tot verwondingen of zelfs een ziekenhuisopname. Ook kunnen ouderen bang worden om opnieuw te vallen. Hierdoor gaan ze bepaalde situaties of gewone dagelijkse activiteiten vermijden. Of ouderen gaan juist uit voorzichtigheid verkrampt of schuifelend lopen, waardoor er meer kans is om te vallen. Voorkomen is beter dan vallen. U vindt op deze pagina 6 tips om de kans op vallen te verkleinen.
Laatst bijgewerkt op: 18-03-2024
1. Blijf actief en beweeg
Door lichamelijk actief te blijven, onderhoudt u uw reflexen, spierkracht en coördinatie.
- Doe zoveel mogelijk dagelijkse dingen zelf: het huishouden, de tuin, de boodschappen. Verdeel de activiteiten over de week. Een hele dag in de tuin werken is zwaar, maar elke dag een tuinklusje is prima vol te houden. Er zijn voor verschillende activiteiten hulpmiddelen om klusjes lichter te maken. In de hulpmiddelenwijzer vindt u handige hulpmiddelen voor het huishouden, tuinieren of voor het boodschappen doen.
- Er zijn veel sporten die u kunt doen als u ouder bent bijvoorbeeld: fitness en gymnastiek, zwemmen en watergymnastiek, wandelen, yoga, dansen, tennis, voetbal, fietsen en golf. U kunt sporten bij algemene sportverenigingen maar er zijn ook sportactiviteiten speciaal voor ouderen. Of schaf een waterbag en doe oefeningen om uw balans en motoriek te versterken.
- Met OldStars blijft u sociaal actief en in beweging met aangepaste spelvormen voor 55-plussers. U kunt onder andere kiezen uit: walking football, walking hockey, tennis, tafeltennis, walking handball, walking basketball, walking rugby, walking korfbal en volleybal en méér.
- U kunt ook dagelijks, in uw eigen tempo, meedoen aan Nederland in Beweging op de tv.
2. Leer vallen en opstaan
Het klinkt misschien vreemd maar ook vallen en opstaan kunt u leren. In diverse plaatsen worden valcursussen gegeven door fysiotherapeuten of zorgorganisaties. De invulling van een valcursus is per organisatie verschillend. Vaak zijn het groepscursussen maar u kunt ook kiezen voor een individueel consult waarbij er eerst wordt gekeken naar uw persoonlijke valrisico’s.
Leer vallen: Bij een valcursus werkt u aan balans, kracht en loopvaardigheid om vallen te voorkomen. En om als u valt, veiliger te vallen. Het is vaak een actieve training waarbij u o.a. langs obstakels loopt en leert vallen op een dikke mat. Dit wordt langzaam opgebouwd waarbij u een juiste valtechniek aanleert en meer zelfvertrouwen krijgt. Met dit filmpje krijgt u een indruk van een valcursus.
Leer opstaan: U kunt ook oefenen hoe u weer op kunt staan als u bent gevallen. Eventueel kunt u dit oefenen met een familielid of kennis zodat u geholpen kunt worden als het niet meteen lukt. U kunt een handige instructie en een filmpje vinden op: Goede manieren om op te staan na een val - S@men Beter Thuis (samenbeterthuis.nl).
3. Weet welke medicijnen u gebruikt
Sommige medicijnen kunnen het risico op vallen vergroten bijvoorbeeld slaap-en kalmeringsmiddelen, plastabletten en andere medicijnen tegen hoge bloeddruk.
Een veelvoorkomende bijwerking van medicijnen is duizeligheid. U kunt in de bijsluiter de bijwerkingen van uw medicijnen vinden.
Overleg met uw huisarts of apotheker als u vragen heeft over uw medicijngebruik en het risico op vallen. Pas nooit zelf doseringen aan maar overleg altijd met uw apotheker of huisarts. Meer informatie kunt u vinden op Medicijnen en valongelukken | Apotheek.nl.
4. Laat regelmatig uw ogen nakijken
Goed zien is belangrijk voor een goede balans. Als u ouder wordt, kan het gezichtsvermogen achteruitgaan. Laat regelmatig uw ogen controleren bij een opticien.
Als u voor het eerst een multifocale bril gaat dragen moet u er wellicht aan wennen. Bij de een duurt dat wennen enkele dagen, bij de ander een paar maanden. Traplopen is in het begin even opletten, net als drempels. Voor iemand die minder mobiel is, kan een aparte vertebril, eventueel naast een multifocale bril, veiliger zijn. Als u minder ziet, is voldoende licht in en om het huis extra belangrijk om obstakels te zien.
ls uw gezichtsvermogen sterk verminderd dan kunt u informatie over hulpmiddelen vinden op: Hulpmiddelen bij slechtziend of blind. Heeft u daarnaast ook problemen met horen, dan heeft u meer baat bij de informatie op de pagina: Hulpmiddelen bij slechtziend/blind én slechthorend/doof.
5. Maak uw huis veilig
U kunt uw huis zonder grote ingrepen veiliger maken, zodat u minder risico loopt om te vallen:
- Kijk goed naar uw looproutes. Zijn ze breed genoeg, is er goede verlichting en is de vloer vrij van drempels en vloerkleden waarover u zou kunnen struikelen? Misschien is een drempelhulp in uw woning een uitkomst.
- Zet de spullen niet te hoog in de keukenkastjes zodat u er goed bij kunt. Als u toch een opstapje nodig hebt, neem dan een opstapje met leuning.
- Bekijk de pagina's met tips voor veilig douchen en tips voor veilig een bad nemen.
- Maak veilig gebruik van de trap. Zie de pagina tips voor een veilige trap.
- Routeverlichting in uw slaapkamer helpt u om u te oriënteren als u 's nachts naar het toilet gaat.
- Gebruik eventueel hulpmiddelen bij het lopen bijvoorbeeld een rollator of wandelstok.
- Draag als u zich daar zekerder door voelt heupbescherming zoals een heupairbag of een broek met heupbescherming.
U vindt veel handige tips per woonvertrek in: Hoe maak je een huis veiliger voor ouderen (beteroud.nl)
6. Meld onveilige situaties buiten op straat
Losse stoeptegels, een fietspad met gaten, boomwortels die door het asfalt heen groeien, rondslingerende vuilniszakken. U kunt er lelijk door vallen.
Meld deze zaken bij uw gemeente, voor een veilige woonomgeving voor uzelf en voor anderen.
Meer informatie:
- Alle hulpmiddelen bij veilig lopen op de Hulpmiddelenwijzer.
- Bekijk onze keuzehulp Valpreventie.