Tips bij schrijven

Voorbereiding 

• Zorg voor een goede houding. Zit rechtop aan tafel met uw onderarm op tafel en uw voeten op de grond. 
• Kies het juiste moment om te schrijven. Als u niet moe bent of zich net enorm heeft ingespannen. Bij Parkinson kunt u rekening houden met de medicatie. Kies een moment dat de medicatie werkt.
• Neem de tijd om te schrijven. 
• Zorg voor goede verlichting tijdens het schrijven.  
• Zet radio en televisie uit, u kunt zich dan beter concentreren op het schrijven.
• Blijf oefenen en schrijven om uw vaardigheid te behouden of te verbeteren.

Materialen

• Probeer een dikke en lichte pen, met een fijne greep. 
• U kunt de pen met een greepaanpassing verdikken zodat u hem beter vast kunt houden. Er zijn veel soorten hulpmiddelen om pen/potlood te verdikken of aan te passen, zo kunt u de pen of het potlood beter vasthouden. Ook de writing claw kan handig zijn. 
• Er zijn verschillende soorten pennen. Bijvoorbeeld een reuma-pen of contour-pen. Een ring pen, waar uw vinger in past, kunt u gebruiken bij pijnlijke vingergewrichten of reumatische klachten in de handen.

Bij problemen met schrijven vanwege trillen of tremor kan een verzwaring kan helpen, dit werkt echter niet bij iedereen. Denk hierbij aan:

• Een verzwaarde pen. 
• Verzwaarde polsband. 
• Verzwaarde fitness-handschoen of HandiThings handgewicht.  
• Leg uw niet-schrijfhand op de hand en arm waar u mee schrijft.

Schrijven met de hand

Bij bewegingsstoornissen

In plaats van met een gewone pen en gewoon papier kunt u bij trillen (tremor) of bij moeite met kleine bewegingen iets anders proberen. Bijvoorbeeld:

• Een potlood. Dit schrijft stroever en geeft een andere druk op het papier.
• Een stift. Om leesbaar te schrijven, wordt u hiermee als het ware verplicht om groot te schrijven. 
• Papier met lijntjes. Dit kan richting geven voor het schrijven en kan ook helpen om groter te schrijven. 
• Papier met ruitjes en zet in elk hokje één letter. 
• Een stroeve ondergrond, bijvoorbeeld heel fijn schuurpapier of magic paper. 
• Een andere schrijfstijl, zoals blokletters.
• Til uw hand even helemaal op als u pauzeert en leg deze bewust iets verder wanneer u een volgend stukje gaat schrijven. 
• Om uw handtekening te zetten: zet uw blad schuin omhoog op een ondergrond of hang het op. De beweging komt dan meer vanuit uw schouder. 
• Zet ritmische, rustige muziek op en schrijf op het tempo van de muziek. Tellen in uw hoofd kan ook. 

Mensen met Parkinson hebben de neiging om steeds kleinere bewegingen te maken waardoor de geschreven tekst niet meer leesbaar is. Wat u hierbij helpt:

• Denk aan groot schrijven. 
• Maak hele grote cirkels op een groot vel vlak voordat u gaat schrijven. 
• Kies een groot vel papier, dit kan uitnodigen tot groter schrijven.

Bij een beperking van het denken

• Voorkom dat u twee dingen tegelijk moet doen, dus schrijven en nadenken: 
• Schrijf wat u wilt schrijven eerst in klad en schrijf het daarna netjes over. 
• Benoem hardop de woorden, lettergrepen of letters die u schrijft. 
• Neem pauzes en begin als het ware steeds opnieuw. De eerste letters of woorden gaan vaak het beste. Pauzeer zoveel als nodig; na drie regels, na elke regel, na elk woord of zelfs na elke letter. 

Alternatieven  

• Laat een stempel maken van uw handtekening, zodat u deze niet iedere keer zelf hoeft te zetten. 
• U kunt een standaard boodschappenlijstje op de computer maken en meerdere keren uitprinten. U hoeft dan alleen bepaalde boodschappen aan te kruisen en aantallen op te schrijven.
• Maak stickers met uw boodschap op de computer en gebruik deze sticker bijvoorbeeld om op een kaart te plakken die uw wilt versturen. 
• Gebruik de computer of tablet. Of gebruik van spraak-naar-tekst software of apps.  
• Op de computer zijn handige instellingen en aanpassingen mogelijk. 

Meer informatie  

• Schakel een ergotherapeut in voor maatwerk als u met bovenstaande tips en hulpmiddelen bij het schrijven niet verder komt.
• Bekijk de verschillende hulpmiddelen voor schrijven op de Hulpmiddelenwijzer.
• Bezoek onze uw situatie pagina over Parkinson voor algemene tips bij bewegen (freezing), denkvermogen (cognitie) en trillen (tremor) tijdens uw dagelijkse activiteiten. Er is ook een uw situatie pagina over Huntington waar u tips en hulpmiddelen voor thuis vindt.