Afvoerende materialen

Deze pagina is onderdeel van de informatie over incontinentiematerialen.

Op het lichaam gedragen urine-afvoerende materialen

Soms zijn absorberende materialen niet geschikt, bijvoorbeeld omdat u rolstoelgebruiker bent. In die gevallen kunnen afvoerende materialen die u op het lichaam draagt uitkomst bieden. Dit geldt vooral voor mannen. Deze materialen worden bij mannen om de plasbuisopening vastgemaakt waardoor de urine via een slang wordt afgevoerd naar een urineopvangzak die meestal aan het been is vastgemaakt.

Voorbeelden van soorten op het lichaam gedragen urine afvoerende materialen zijn:

• Condoomkatheter voor eenmalig gebruik waarbij een zakje als een condoom op de penis wordt gedaan. Is met een slangetje gekoppeld aan een urineopvangzak, bevestigd aan bijvoorbeeld het bovenbeen. Meer informatie.
• Herbruikbare, op het lichaam gedragen katheter waarbij een huls rond de penis wordt geplaatst. Deze katheter is met een slangetje gekoppeld aan een urineopvangzak aan bijvoorbeeld het onderbeen. Dit systeem is herbruikbaar, maar moet wel goed schoongemaakt worden. Meer informatie.

Voor goed gebruik van condoomkatheters is het belangrijk dat de juiste maat wordt gekozen.

Urine-afvoerende materialen voor zelfkatheterisatie

Een katheter voor zelfkatheterisatie is een buisje dat urine via de plasbuis uit de blaas afvoert. Als u dit zelf doet, noemen we dat zelfkatheterisatie. Zelfkatherisatie heet ook wel intermitterend. Intermitterend betekent dat het gebeurt op bepaalde tijdstippen per dag, dus niet permanent.

Voor zelfkatheterisatie bestaan speciale katheters. U brengt de katheter in via de plasbuis tot in de blaas. De blaas loopt dan leeg in een opvangzak of in het toilet. U moet dit allemaal voorzichtig en heel hygiënisch doen. Zo voorkomt u beschadiging en infecties. Met de juiste begeleiding kunt u leren om dit zelf meerdere malen per dag te doen. 

• Katheter voor vrouwen voor eenmalig zelfgebruik thuis. Meer informatie. Wat is een goede houding en hoe pakt u het aan als u een beperkte hand- of beenfunctie heeft? Tips voor katheteriseren vrouw zittend. 
• Katheter voor mannen voor eenmalig zelfgebruik thuis. Meer informatie. Tips en handelingssuggesties als u in een rolstoel zit en een slechte handfunctie heeft. Tips voor katheteriseren man in rolstoel. 

Katheters voor zelfkatheterisatie zijn steriel (bacterievrij) verpakt. De meeste katheters hebben een speciaal laagje (glijmiddel) om het inbrengen makkelijker te maken.

Urine-afvoerende verblijfskatheters

Een verblijfskatheter is een buisje dat na het inbrengen langere tijd urine afvoert. In de meeste gevallen wordt de verblijfskatheter via de plasbuis ingebracht. Soms moet er met een operatie door een arts een gaatje in de buik worden gemaakt zodat het buisje daar naar binnen kan. Na verloop van tijd kan een bevoegd verpleegkundige de katheter verwisselen.

• Verblijfskatheter. Dichtbij de top van de verblijfskatheter zit een ballonnetje. Na het inbrengen wordt dit ballonnetje met vloeistof gevuld, waardoor de katheter in de blaas blijft zitten. Meer informatie.

Toebehoren bij urine-afvoerende materialen

Er zijn aanvullende materialen die in combinatie met katheters kunnen worden gebruikt. Bijvoorbeeld:

• Urine-opvangzak ('dagzak'): een urine-opvangzak wordt aan de katheter gekoppeld. Met het kraantje kunt u de zak legen. Er bestaan urine-opvangzakken met een verschillende inhoud. Kies dus een grootte die het beste past bij uw dagelijkse activiteiten. Meer informatie.
• Urine-opvangzak ('nachtzak'): een urine-opvangzak met een grotere inhoud (vanaf 1500 ml) om bijvoorbeeld aan het bed of aan een staander te bevestigen. Met het kraantje leegt u de zak. Meer informatie.
• Beenzakhouder: mobiele gebruikers kunnen een urine-opvangzak op het boven- of onderbeen dragen, bijvoorbeeld onder een lange broek. De beenzakhouder houdt de zak op zijn plaats. Meer informatie.
• Spiegel met verlichting voor bevestiging aan toiletzitting. Handig voor vrouwen bij het zelf inbrengen van een katheter. Meer informatie.
• Inbrenghulpen: voor gebruikers die hun handen minder goed kunnen gebruiken bij zelfkatheterisatie. Meer informatie.

Ontlastingafvoerende materialen

Ontlastingafvoerende materialen helpen als u ernstige verstopping (obstipatie) heeft. Of als u uw darmen gecontroleerd moet leegmaken bij ontlastingsincontinentie.

Als dit slechts af en toe nodig is, zijn er eenvoudigere systemen (klysmasets). Deze bestaan uit een waterreservoir, slang en een buisje (canule). Daarmee wordt water op lichaamstemperatuur ingebracht in de endeldarm. Zo kunt u uw endeldarm uitspoelen. Voor regelmatig gebruik zijn er systemen met een pompfunctie.

• Klysmazakje 1,5 liter voor eenmalige darmspoeling.
• Spoelsysteem (irrigatiesysteem) om regelmatig de darmen te spoelen.

Meer incontinentiematerialen

Lees ook de informatie over andere soorten incontinentiematerialen:

• Absorberende materialen
• Afsluitende materialen
• Aanvullende materialen

Of bekijk alle informatie over incontinentiematerialen.