Er zijn veel verschillende mogelijkheden voor hand- en armondersteuning. Van hulpmiddelen zoals een kleedstok, tot aan een vrijwilliger die u komt helpen. Daarom is het belangrijk dat u bedenkt welke activiteiten u graag helemaal zelfstandig wilt doen. En, of er activiteiten zijn waarbij u liever hulp krijgt van iemand.
Stappenplan voor verkrijgen armondersteuning of robotarm
Wellicht kunt u uw arm of hand niet (meer) bewegen, zoals dat voor een ander vanzelfsprekend is. De oorzaak kan verschillen. Bij de één komt het door een ziekte en bij de ander door een ongeluk. Als u uw hand en/of arm niet of bijna niet kunt bewegen, beperkt dat uw dagelijks leven. Mogelijk is een hulpmiddel om uw arm of hand te ondersteunen hier een oplossing voor. In dit stappenplan leest u welke stappen u kunt zetten om uit te vinden wat voor u werkt.
Laatst bijgewerkt op: 12-02-2024
Welke stappen doorloopt u?
Voor het vinden van de juiste armondersteuning of robotarm zijn er 4 stappen belangrijk:
Stap 1 Oriënteren
Een eerste stap bij het vinden van een passend hulpmiddel is oriënteren. Waar vindt u de juiste ergotherapeut? Welke ondersteuning heeft u nodig? Wat zijn de mogelijkheden? Welke hulpmiddelen zijn er? En welke hulpmiddelen passen bij uw situatie?
De juiste ergotherapeut kiezen
Een ergotherapeut helpt u bij uw zoektocht naar de oplossing die het beste bij u past. U bespreekt samen welke handelingen of activiteiten u graag wil uitvoeren en wat belangrijk voor u is. Samen kijkt u naar de mogelijkheden en de voor- en nadelen van verschillende geschikte hulpmiddelen of andere oplossingen in uw situatie. De ergotherapeut kan u ook helpen bij het uitproberen en de aanschaf van het hulpmiddel.
Ergotherapeut met expertise
Het is belangrijk dat uw ergotherapeut specialistische kennis heeft op het gebied van arm- en handondersteuning. Zo’n ergotherapeut vindt u vaak in revalidatiecentra of revalidatieafdelingen van een ziekenhuis. Zie ook deze kaart met ergotherapeuten met expertise over armondersteuningen en robotarmen.
Waar heeft u ondersteuning bij nodig?
Als u gaat bekijken of een hulpmiddel u kan helpen, dan is het belangrijk om allereerst goed naar uw situatie, wensen en mogelijkheden te kijken. De 4 vragen hieronder helpen u daarbij. U kunt deze vragen ook met een naaste of mantelzorger bespreken. Hoe beter u precies weet wat u wilt en kunt, hoe beter een ergotherapeut met u mee kan denken. Dan vindt u samen een oplossing die echt bij u past.
Welke hulpmogelijkheid u kiest, hangt af van wat u wilt kunnen of blijven doen. Welke activiteiten vindt u belangrijk en welke gaan moeilijk in uw dagelijks leven? Denk hierbij aan haren kammen, eten, de computer gebruiken maar ook hobby's.
U heeft bijvoorbeeld moeite met het verplaatsen van spullen. Is het optillen moeilijk of juist het vastpakken? Daar horen namelijk verschillende hulpmogelijkheden bij. Een ergotherapeut kijkt samen met u waar u precies moeite mee heeft.
Misschien heeft u al een hulpmiddel in huis dat bij een activiteit kan helpen. Of is het hulpmiddel aan te passen zodat het (weer) aan uw wensen voldoet. Uw ergotherapeut denkt graag met u mee.
Wat zijn de mogelijkheden?
- Hulpmiddelen kunnen helpen bij activiteiten die u graag zelf wilt doen.
- Hulphond helpt bij verschillende dagelijkse activiteiten en het contact met deze speciaal getrainde hond kan ook fijn zijn.
- Personele hulp, hulpverleners of vrijwilligers helpen bij verschillende dagelijkse activiteiten die u niet zelf kunt doen.
- Overige mogelijkheden: spierkracht versterken of kleine veranderingen in uw gewoonte of omgeving aanbrengen.
Welke hulpmiddelen zijn er?
Uw ergotherapeut geeft u informatie over de verschillende oplossingen en hulpmiddelen. Daarnaast kunt u informatie vinden op de volgende plekken:
- De Hulpmiddelenwijzer. U kunt zoeken op hulpmiddelen bij activiteiten of op hulpmiddelen bij uw situatie zoals Dwarslaesie of Spierziekten.
- Hulpmiddelentips.
- Oplossingen en hulpmiddelen bij een blessure of handicap.
- Websites van leveranciers.
- Website patiëntenorganisatie Spierziekten Nederland over hulpmiddelen en u vindt daar ervaringsverhalen.
Past een hulpmiddel in uw situatie?
Vaak heeft u een keuze uit meerdere hulpmiddelen voor ondersteuning bij een bepaalde handeling, hobby of activiteit. Sommige hulpmiddelen passen echter beter bij uw situatie dan andere. Samen met de ergotherapeut kijkt u welk hulpmiddel het beste past. Zij kan ook aangeven wat u in de praktijk kunt verwachten van een bepaald hulpmiddel.
Kunt u zich bijvoorbeeld makkelijk verplaatsen in het huis of de ruimte waar u woont? Is er (mogelijke) hulp van een naaste of mantelzorger? En wilt of moet u activiteiten vanuit een rolstoel doen?
Hulpmiddelen bieden niet voor alle handelingen een oplossing. Weet wat u wel en wat u niet van een bepaald hulpmiddel mag verwachten.
Sommige hulpmiddelen zijn technischer dan andere. Denkt u dat een meer technische oplossing u makkelijk afgaat? Kunt u zich de techniek snel eigen maken?
Bij veel hulpmiddelen is het nodig om in het begin veel te oefenen. Hoeveel energie wilt/kunt u hierin steken?
Deze hulpmiddelen kunnen worden vergoed door de zorgverzekeraar als u in een thuissituatie woont. U kunt de voorwaarden navragen bij uw zorgverzekeraar of opzoeken in de polis. Woont u in een Wlz-organisatie? Dan is vergoeding vaak niet mogelijk. Overlegt u dan met de zorginstelling wat er wel mogelijk is. Als u het hulpmiddel nodig heeft voor het werk kan het hulpmiddel vergoed worden door het UWV.
Bij vergoedingen is de regel dat u recht heeft op het eenvoudigste hulpmiddel dat past bij de eisen. Die eisen zijn bepaald op basis van uw mogelijkheden en behoeften. Men noemt dit ook het stepped care-principe.
Stap 2 Uitproberen
Na het orienteren is de tweede stap uitproberen. Dit is een heel belangrijke stap. Door een hulpmiddel uit te proberen in uw eigen omgeving, weet u zeker dat het bevalt voordat u het hulpmiddel aanschaft. U voorkomt de teleurstelling dat het hulpmiddel niet doet wat u wilt en daarom ongebruikt in de kast belandt.
Uitproberen met de ergotherapeut
Na het orienteren maakt u samen met de ergotherapeut een lijstje van hulpmiddelen die het beste passen bij uw eisen. Daarna volgt er een afspraak met een leverancier voor een passing bij u thuis. De leverancier komt dan met een aantal hulpmiddelen naar u toe, zodat u ze rustig kunt uitproberen. Het is belangrijk dat uw ergotherapeut aanwezig is, en ook een naaste als dat kan. Dan staat u er niet alleen voor en kunt u samen overleggen.
Tijdens het uitproberen en passen gaat het erom dat u:
- Echt ervaart en dus uitprobeert wat u er in de praktijk mee wil gaan doen, bijvoorbeeld eten of drinken.
- Deze handelingen of activiteiten uitvoert op de manier zoals u gewend bent om ze te doen of ze zou willen doen.
- Zeg eerlijk wat u ervan vindt, ook als het niet is wat u ervan verwacht of gehoopt had. U kunt dan nog een ander hulpmiddel uitproberen dat mogelijk beter voldoet.
Tips voor de passing
Het uitproberen van hulpmiddelen kan vermoeiend en overweldigend zijn. Door u goed voor te bereiden wordt het iets makkelijker. Een aantal tips voor de passing:
- Lees alvast de ervaringen en productinformatie van de hulpmiddelen die u gaat uitproberen.
- Laat filmpjes maken tijdens het uitproberen van de hulpmiddelen. Dan kunt u deze later nog eens rustig terugkijken hoe het precies werkte. De vermoeidheid door de passing maakt onthouden een stuk lastiger.
Stap 3 Aanvragen en gebruiken
Nadat u hulpmiddelen heeft uitgeprobeerd, bent u klaar voor de derde stap: aanvragen en gebruiken. Uw aanvraag doorloopt een aantal stappen. Na goedkeuring wordt het hulpmiddel geleverd. Hierna kunt u het hulpmiddel gebruiken en begint u met trainen en oefenen.
Keuze maken en aanvragen
In overleg met uw ergotherapeut en eventueel een naaste maakt u een keuze. Het is heel belangrijk dat u er echt van overtuigd bent dat het gekozen hulpmiddel uw probleem oplost én past bij uw situatie. Omruilen is niet zomaar toegestaan. Na de keuze volgen er een aantal dingen:
- De ergotherapeut schrijft een advies voor het hulpmiddel.
- Uw leverancier dient het advies van de ergotherapeut samen met het advies van de arts in bij uw zorgverzekeraar. Loopt uw aanvraag via het UWV? Dan dient u deze zelf in bij het UWV.
- Als de zorgverzekeraar de aanvraag goedkeurt, neemt de leverancier contact met u op. Krijgt u goedkeuring van het UWV? Dan maakt u zelf een afspraak met de leverancier.
- De leverancier levert het hulpmiddel en stelt het in op uw lichaamsmaten.
Montage op een rolstoel
Bij een montage op uw rolstoel kan het zijn dat ze uw rolstoel ophalen en het hulpmiddel in de werkplaats op de rolstoel monteren. Dit kan een aantal dagen duren. Het is belangrijk dat uw therapeut ook bij de levering aanwezig is. De leverancier laat zien hoe het hulpmiddel werkt. Samen beslist u of er een training door uw ergotherapeut nodig is.
Gebruiken en trainen
Wanneer uw hulpmiddel geleverd en afgesteld is, begint het trainen en oefenen. Uw ergotherapeut maakt hiervoor een trainingsschema, als dat nodig is. Let tijdens het trainen op de volgende punten:
- Lukt het u om het trainen vol te houden, zodat u aan het hulpmiddel kunt wennen?
- Als u niet zo vaak traint of oefent als nodig is, hoe komt dat? Het gebruik van sommige hulpmiddelen kan in het begin best moeilijk zijn. Dus het kan enige tijd duren voordat u er het gemak van ervaart.
- Ervaart u lichamelijke klachten doordat u nu andere bewegingen maakt dan normaal? Welke zijn dat?
Deze punten bespreekt u met uw ergotherapeut.
Stap 4 Evalueren
Wanneer u een hulpmiddel in gebruik heeft, is de vierde en laatste stap het evalueren. Hierbij bespreekt u hoe het hulpmiddel en de ondersteuning bevalt.
Na drie maanden
Drie maanden na de aflevering nemen de leverancier en de ergotherapeut contact met u op voor een evaluatie-gesprek. U kunt dan bespreken wat goed of minder goed gaat, zodat de leverancier eventueel iets aan kan passen om u te helpen.
Elk jaar de leverancier en ergotherapeut op bezoek
Het evalueren stopt niet na de eerste drie maanden. Daarna wordt elk jaar opnieuw bekeken of het hulpmiddel nog voldoet.
Vergoedingen
Arm en handondersteuning en robotarmen kunnen worden vergoed door de zorgverzekeraar als u in een thuissituatie woont. U kunt de voorwaarden navragen bij uw zorgverzekeraar of opzoeken in de polis.
Woont u in een Wlz-instelling? Dan is vergoeding vaak niet mogelijk. Overleg dan met de zorginstelling wat er wél mogelijk is.
Als u het hulpmiddel nodig heeft voor het werk kan het hulpmiddel vergoed worden door het UWV.
Bij vergoedingen is de regel dat u recht heeft op het eenvoudigste hulpmiddel dat past bij de eisen. Die eisen zijn bepaald op basis van uw mogelijkheden en behoeften. Men noemt dit ook het stepped care-principe.
Over deze pagina
De informatie op deze pagina is opgesteld in het kader van het project OMARM (853001107) binnen het ZonMw-programma Goed Gebruik Hulpmiddelenzorg thuis, door onderstaande partijen: