Tips voor scheren bij arm- en handproblemen

Ontharingsmethode kiezen 

U kunt ongewenste haartjes op uw lichaam op verschillende manieren verwijderen:

• Met een scheermesje.
• Met een elektrisch scheerapparaat of ladyshave.
• Met een epilator of epileerapparaat. 

Als u beperkingen in uw armen of handen hebt, kan harsen of waxen te veel handkracht vragen. Ook ontharingspads kunnen dan minder geschikt zijn. Bij ontharingspads verwijdert u de haren door met de pads met een draaiende beweging over de huid te gaan. Voor mensen met gewrichtsklachten, spierzwakte en beperkte duurbelasting kan dit een te intensieve methode zijn. 

Alternatieven:

• Gebruik een ontharingscrème.
• Bleek de ongewenste haartjes, zo zijn ze minder goed te zien. 

Op internet vindt u de voor- en nadelen van de verschillende methoden. Kijk welke methode voor u werkt. 

Scheermethode kiezen

Bij het scheren (van het gezicht) wordt meestal de huid op spanning gezet door met één hand de huid weg te trekken, in tegengestelde richting van de richting waar u op scheert. Bij eenhandigheid of een beperkte hand-/pols-/armfunctie kan dat lastig zijn. U zult vaker met het scheermesje of scheerapparaat over uw huid moeten gaan. De kans is dan groter dat u uw huid beschadigt (schraal worden of snijden). Zeker mensen met een gevoelige huid hebben hier meer kans op. Een gevoelige huid kan een reden zijn om met een elektrisch scheerapparaat te scheren. De kans op snijden en wondjes is hiermee kleiner.  

U kunt uzelf met een scheermesje en scheerschuim scheren (het zogenaamde nat scheren) of met een scheerapparaat. Met een scheerapparaat scheert u meestal zonder scheerschuim, waardoor het vaak ‘droog scheren’ wordt genoemd, maar er zijn ook scheerapparaten te koop waarmee u nat kunt scheren. 

Met een scheermesje

Er zijn zeer veel verschillende mesjes te koop. Probeer meerdere mesjes uit om te ontdekken wat u meer bevalt. Moet de kop meebewegen, smaller of breder zijn, meerdere mesjes bevatten? Mogelijk kunt u via mensen in uw omgeving ontdekken wat u beter bevalt; zij kunnen over hun ervaringen vertellen of u leent hun apparaat met een schoon mesje. 

Tips voor het scheren zelf

• Scheer uzelf na of tijdens het douchen. Uw huid is dan schoon door het wassen en de haartjes zijn zachter door het warme water. Hierdoor glijdt het scheermes met veel minder weerstand over uw lichaam en is de kans dat u zich snijdt minder groot. Als u het scheerschuim op uw huid smeert, masseer dan de huid goed in. De haartjes komen dan wat meer los van de huid en u kunt ze makkelijker afscheren. Bent u eenhandig? Dan is scheergel in een pompje waarschijnlijk makkelijker te gebruiken dan scheergel in een spuitbus.  
• Gebruik eventueel een scheerkwast om het scheerschuim aan te brengen, u kunt uw gezicht dan eenvoudiger bereiken. Met de scheerkwast kunt u ook aftershave aanbrengen. 
• Probeer als het mogelijk is om de huid die u scheert onder spanning te brengen. Kunt u dat niet met uw hand, dan kunt u dat ook doen door met uw hoofd, mond of gezicht te bewegen.  
• Werk in een vaste volgorde, baan voor baan. U weet dan wat u al heeft geschoren en slaat zo geen stukken over. Door het scheerschuim ziet u wat u al gedaan heeft en wat u nog moet doen. Spoel het mesje na elke baan even uit in water of onder de kraan. U verwijdert dan de afgeschoren haartjes en houdt het mesje scherp. Voel nadat u geschoren hebt of u alle haartjes hebt verwijderd. Bij verminderd gevoel in de handen, controleert u dit door bijvoorbeeld in de spiegel te kijken. Een goede verlichting of daglicht is daarbij handig. 
• Scheer van boven naar beneden, met de haartjes mee. 
• Vervang scheermesjes regelmatig. Een scherp mesje scheert makkelijker en vraagt minder kracht. 
• Verdik uw scheermesje, bijvoorbeeld met een greepaanpassing. Deze zijn verkrijgbaar in verschillende diameters. U kunt ze zelf ook maken van isolatiemateriaal voor leidingen. 
• Gebruik twee handen, u kunt dan meer druk op het scheermesje uitoefenen.  
• Wilt u uw onderbenen scheren? Zet uw voet dan wat hoger, bijvoorbeeld op de badrand. U komt zo makkelijker bij uw onderbeen en u hoeft minder te bukken. 

Tips bij verschillende arm- en handproblemen

• Heeft u een halfzijdige verlamming, letsel aan de zenuwen vanuit de nek naar de arm (plexus brachialislaesie) of korte arm? Dan kunt u de oksel van uw ‘sterke arm’ met de sterke hand scheren door de greep van uw scheermes te verlengen. Schuif hiervoor een buisje met de juiste diameter en lengte over de steel van uw scheermes. Een revalidatietechnicus of ergotherapeut kan u daarbij helpen. 
• Bij een slechte handfunctie, korte onderarm of handamputatie is het misschien mogelijk om het scheermesje aan uw onderarm te bevestigen met een band. Een ‘rugscheermes’ kan ook een oplossing zijn. Deze is vaak al langer en ook verkrijgbaar met lichte krommingen. Hier kunt u ook andere lichaamsdelen dan uw rug mee scheren. 
• Is het voor u moeilijk om uw aangedane arm te heffen? Til uw arm op en laat hem tegen de wand steunen. Als u met uw elleboogpunt op de lijn van een tegelvoeg steunt, dan glijdt uw arm minder snel weg. Er zijn ook speciale steuntjes die u bij de douche kunt bevestigen waar u uw arm op kunt laten rusten. Vaak zijn ze met zuignap bevestigd, waardoor u de meest optimale hoogte voor uzelf kunt kiezen.  
• Als u geen of weinig grijpfunctie hebt, kunt u uw scheermesje voorzien van een (siliconen) lus (handgrip) en/of een verdikking. Schuif het mesje iets meer of minder in de verdikking waardoor u beter bij de huid kunt komen. Zie ook het filmpje hieronder voor een demonstratie: 

Quadriplegic shaving with one hand Bron:

Jimmy Mitchell

• Heeft u een slechte balans? Ga dan altijd zitten terwijl u zichzelf scheert.
• Voor een demonstratie van verschillende technieken (video): Personal hygiene hacks from a quadriplegic (shaving, grooming, styling hair, putting on jewelry) (youtube.com)  0.29: benen scheren, 2.11 oksel scheren, 3.01 bikinilijn scheren, 6.12 rug scrubben, 8.25 haren stylen, 12.50 sieraden omdoen, 15.20 opberg hacks.  

Met een scheerapparaat

Er zijn veel verschillende scheerapparaten te koop. Wat is voor u belangrijk? Wilt u zich helemaal glad scheren of alleen uw baard trimmen? Kunt u de opzetstukken goed op het apparaat zetten en eraf halen met uw handfunctie? Kunt u het apparaat ook schoonhouden? Vergroot eventueel de greep van het schoonmaakborsteltje, zodat u dat beter kunt vasthouden. 

Wilt u werken met een draadloos apparaat of met een stekker in het stopcontact? Bij een slechte handfunctie kan het handiger zijn om met een draadloos apparaat te werken dat u in een houder zet om (tussentijds) op te laden. U hoeft de stekker dan niet bij ieder gebruik in en uit het stopcontact te doen. Een draadloos apparaat kan vanwege de batterij zwaarder zijn dan een apparaat met een stekker.

Kunt u het scheerapparaat tillen en het apparaat ook goed plaatsen ten opzichte van uw huid? Het gewicht kan een reden zijn om toch te kiezen voor (nat) scheren met een scheermes.  

Tips voor het scheren zelf

• Werk volgens een vaste volgorde. Zo weet u wat u al gedaan heeft.  
• Steun met beide handen op tafel of de wastafel als het u moeite kost om uw armen in de lucht te houden.  
• Probeer als dat mogelijk is de huid onder spanning te zetten met de hand waarmee u niet scheert. Lukt dit niet met deze hand? Dan kunt u dit ook doen door met uw hoofd, gezicht of mond te bewegen.
• Eventueel maakt u een beugel of bevestig u klittenband op het apparaat. Een ergotherapeut of een revalidatietechnicus kan u hierbij helpen. 

Belangrijk om te weten  

• Een ladyshave is een scheerapparaat dat speciaal is ontwikkeld om lichaamshaar te verwijderen; u hoeft hierbij niet te werken met scheerschuim. Een ladyshave heeft vaak meerdere standen. U kunt er bij een ergotherapeut of revalidatietechnicus een beugel op laten zetten, waardoor u hem beter kunt vasthouden. Het gewicht van het apparaat kan wel een belemmering vormen.  
• Bij ontharen met een epileerapparaat blijft de huid langer glad; u hoeft dus minder vaak te ontharen.  
• Als u een verstoord gevoel heeft in uw armen, borst of benen, waardoor u pijn en temperatuur niet meer goed voelt, doen harsen en waxen minder pijn, maar heeft u wat meer kans op verbranding/beschadiging van de huid met mogelijk (brand)wonden tot gevolg. 
• Zorg voor goede verlichting of daglicht bij het scheren. Breng bijvoorbeeld verlichting rondom de spiegel aan. U voorkomt zo dat u in uw eigen schaduw werkt. Het is handig om een spiegel te gebruiken die u zelf naar u toe kunt trekken en op hoogte kunt instellen. Er zijn ook vergrotende spiegels. Bij het kennisportaal van de Koninklijke Visio, op de pagina ‘Ergo Tips - Je haar verzorgen, scheren, ontharen’ kunt u vinden welke vergrotende spiegel geschikt voor u kan zijn.

Alternatieven  

• U zou ervoor kunnen kiezen uw baard te laten verzorgen bij een barbershop, maar niet iedereen heeft hiervoor de tijd en het geld. Een 'barber' is gespecialiseerd in het knippen en scheren van baarden.
• U kunt naar een (schoonheids)specialist om uw haartjes te laten verwijderen. 
• U kunt er ook voor kiezen om uw haren meer permanent te laten verwijderen door u te laten laseren of IPL-ontharing (=Intense Pulsed Light) te laten doen. Deze methoden werken op een iets andere manier. Zoek naar meer informatie op internet als u hier meer over wilt weten. Het voordeel van laseren en IPL is dat u daarna geen haargroei meer heeft op de plekken die u laat behandelen. Een nadeel is dat het erg duur kan zijn.  

Meer informatie  

• Bekijk de verschillende hulpmiddelen voor uiterlijke verzorging op de Hulpmiddelenwijzer.